Kanarya Adaları

Tenerife ve La Gomera turu

2010 yilinda bir oteller gezisine katılmak icin, 2019'dda da ailece gezmek icin İspanya’nın Kanarya adalarından Tenerife ve komsusu La Gomera adalarına gittik. 2010'da gittigimde bir hafta boyunca 40 kadar 4 ve 5 yıldızlı oteli, altyapıyı inceledik, gezilere katıldık. Bir turizmci olarak zaten en ilgimi çeken nokta Türkiye‘nin dünya turizmindeki rakipleri ve yeri oldugundan, bu tip gezileri çok ilgiyle takip ederim. Hatta zaman zaman kendi başıma yaparım. 2019 yilinda da ailece kuzey Teneriffa'dan baslayarak güneye indik yine bir hafta'da adanin en önemli yerlerini gezdik. Burada gördüklerimi sizlerle de paylaşmak istiyorum.

Kanarya adalari, Fas’in güney-bati kiyilarinin karsisinda, Ispanya’ya bagli bir adalar grubu. Irili ufakli 7 adadan olusuyor. Bunlardan en büyük ve cok yönlü olanlari Tenerife ve Gran Canaria. Yine uzun kumsallari olan Fuerteventura ve volkanik siyah kumlu bir yapisi olan Lanzarote’de deniz turizmi mevcut. Lanzarote ayni zamanda entellektüellerin, sanatcilarin yerlestigi bir ada. La Gomera ve La Palma adalari ise, doga turistlerinin tercih ettigi iki ada. En kücük El Hierro adasinda pek turizm yok.
Kanarya adalarina en cok Ingiliz ve Alman turistler geliyor. Kis aylarinda hava sicakliklari 20 derece civarinda, denize girmek pek mümkün degil, ama yine de Avrupa‘nin kisi gibi olmadigindan Avrupali bircok emekli, tüm kisi bu adalarda geciriyor. Mart ayindan itibaren günesli havalarda otellerin havuzuna girilebiliyor, deniz yine soguk oluyor ama bazi koylar dalgakiran ile korumali, orada su sicakligi biraz daha iyi ve dalga yok (mesela Playa de Colon). Adalar Atlas okyanusunda oldugundan, cok rüzgar aliyor, deniz suyu sicakligi yaz aylarinda bile cok yüksek degil.

Kanarya adalari ana karadan uzak olduklarindan, Ispanyol devleti halkla fazla ilgilenmemis, bölge fakir kalmis. Daha sonra Ingiliz ve diger AB ülkelerinin vatandaslarinin buranin güzel iklimini kesfedip turist olarak gelmeye baslamalariyla turizm gelismis, Ingiliz ve Alman tur operatörleri elini tasin altina koyup bölgenin turizmde gelismesini saglamislar. Onlar da tur sirketlerine minnet duygusu icinde olmuslar, dolayisiyla bircok genis caddenin adi TUI caddesi, Neckermann bulvari..gibi tur operatörlerinin ismini tasiyor.
Biz Tenerife’de genelde 4 ve 5 yıldızlı otelleri gezdik. En çok gözüme çarpan şey, otellerin çocuklu ailelere hitap etmemesiydi. Öyle kaydırak, Aquapark falan aramayın, yok.  Müşterilerin yaş ortalaması oldukca yüksek. Hele adanin kuzeyinde- Avrupada okul tatilleri oldugunda cocuklu aileler de geliyor, ama tatilci profili genelde 50 yas ve üzeri. Hatta 80 yas ve üzeri cokca tatilci de göze carpiyor.
 

Bu arada belirteyim, adanin kuzeyi ile güneyi arasinda ilkim ve dogal bitki örtüsü cok farklı. Bunun sebebi adanin ortasindaki, 3718 metre ile Ispanya‘nin en yüksek dagi sayilan volkanik Teide dagi. Adanın ortasında sipsivri yükselen bu dagin kuzeyinde genellikle bulutlar takilip kaliyor, dolayisiyla kuzey bölgeleri cok yesil, yagmur aliyor ve cok sıcak degil, fazla plaj yok ama çok ilginç bir plaj var, ulasimi biraz zor ama mutlaka gidilmeli. Playa de el Bolullo, siyah kumlu ve Puerto de la Cruz kasabasinin hemen 2-3 km dogusunda, etrafi muz bahceleri ile cevrilmis. Bu paji mutlaka ziyaret etmelisiniz.. Aslinda kuzeyde kalan tatilcilerin cogu doga yürüyüscüsü ve buraya yürüyerek gidiyorlar (dikkat kuzeyde, aralarda derin vadiler var, yollar biraz dolambacli!). Biz bu plaja araba ile gittik, en ucta park yeri var, 3.-€ yollar da cok dar.

Tenerife'nin müşteri kitlesi yukarida da belirttigim gibi orta yas ve üzeri. Az miktarda gencler ve aileler de var. Kuzey‘deki  turizm sekli daha cok dinlenme, yürüyüs turlari, aksamlari kafelerde oturma biçiminde sekilleniyor. Avrupa‘nin orta ve üst gelir grubuna mensup emeklileri bu bölgeyi ve otellerini bir nevi yaslilar evi gibi degerlendiriyor.

Puerto de la Cruz kenti kuzeyin en önemli turistik destinasyonu. Hava genelde kapalı. Burası ve Teide daginin kuzey yamaclarindaki Orotova vadisinde (Valle de Orotova)  kurulu Orotava bölgesi, kuzey Tenerife‘nin iki önemli bölgesi. Orotova vadisi, Puerta de la Cruz sirtlarinda kalan, nefis bir dogaya, manzaraya ve sirin köylere sahip olan bölgenin adi. Puerto de la Cruz’da pek kumsal yok, genelde kayalik bir kiyi şeridi ve kiyida tuzlu su eglence havuzlari mevcut. Tenerifa adasinin iki önemli eğlence parkindan LORO PARK'ta burada. Loro Park, büyük bir hayvanat  bahcesi ile balina ve yunuslarin gösteri yaptigi büyük bir park karisimi birsey. ( Loro PArk hayvanseverlerden büyük elestiri alan bir park!!)
Diger ilginç park ise, cok büyük bir Aquapark olan SIAM PARK. Burasi da güney batidaki  turizmin merkezi sayilan Costa Adeje‘de.

Teide Dağı'nın zirvesine yakın yerlere  otobüsle gidiliyor, bu zirveyi herkesin görmesi lazım. Öyle bir kaya şekilleri, dogal bitki örtüsü var ki sanki başka bir gezegendesiniz. Zaten birçok bilim kurgu filmi de cekilmiş burada. Zirveden güney-batiya, Costa Adeje ve Playas de la Americas, Los Cristianos sahillerine dogru yaklaştıkça iklim degisiyor, daha günesli ve 3-4 derece daha sicak.

Tenerife‘deki otellerin çogu da bu kıyı şeridinde diziliyor. Hatta kıyıyı bırakın, arkadaki tepeler bile inşaatlarla dolmuş taşmış... Yani betonlaşma orada da var. Bati kiyisinda yüksek kayaliklarin sanki bicakla kesilmis gibi denize dik indigi Los Gigantes ve daha güneydeki La Caleta ve Playa de Fanabe‘de adini sayabilecegimiz  turistik önemi olan yerler arasinda. Adanin baskenti olan Santa Cruz de Tenerife, turistik acidan pek öneme sahip olmayan bir sehir. Adada Tenerife-Nord ve Tenerife-Süd olarak iki ayri havaalani mevcut. Turistik ucuslar genelde güneydeki havalimanina yapiliyor.

Plaj turizmi ağırlıklı olarak bati ve güney-bati kiyilarinda yapılıyor. Sahiller fena degil, genellikle koyu sari, kahverengi karisimi bir renge sahip ve ince kumlu. La Caleta ile Playa Fanabe sahili arasinda lüks oteller mevcut, bu bölge Costa Adeje diye geciyor. Güzel plajlardan biri Playa de Colon. Yine Playa de las Americas bölgesinde de güzel sahiller var (güneyden baslayarak; Playa de Los Cristianos, Playa de las Vistas, Playa del Camison, Playa de las Americas, Playas de Troya, Playa de Colon ve Playa Fanabe gibi sahiller mevcut). Bazi sahiller dogal değil, bazilari için Afrika‘dan kum getirtilmis. Hatta ucuz fiyata satılan bazı bölgelerdeki otellerin hiç sahili yok. Oteller denize sıfır degil, önlerinden mutlaka güzel bir gezi yolu geçiyor. Tüm adada sahildeki sezlong ve semsiyeler paralı. 2 sezlong ve 1 semsiye fiyatı en ucuz günlük 9-10.-€, en cok 18.-€
Hersey dahil sistemi yok denecek kadar az. Turistler dışarı çıkıyor, güzel parklarda, trafige kapalı alışveriş sokaklarinda zaman geçiriyorlar. Afrikali seyyar gözlük ve saat saticisindan baska kimse sizi dikkate almıyor, asılmiyor, birsey satmaya çalışmıyor.

Buranın müşterisi bizim müşterimizden çok farkli. Otellerde hersey bedava değil, attığınız adım parayla. Bedava sezlong ve semsiye veren otel yok, cok pahalı birkac club haric 10-15 kisilik animasyon ekibi calistiran otel yok, bırakın 7-8 kaydırağı, bir tane bile kaydırak yok. Müşteri de bunu bu sekilde kabul etmiş. Türkiye icin ödenen paraların üzerinde bir paraya buraya gelip daha az hizmet alacağını bile bile burada  tatil yapiyor. Demek ki bir  turist için hersey kaydirak, bol ve bedava yemek-icmek, bedava şezlong ve her aksam show izlemek degil. Bunlari iyi analiz etmeliyiz.

Her ülkenin turizminde kendine özgü özellikleri vardır, müşteri de bunu biliyor ve nereye gittiyse oraya mahsus özellikleri arıyor.
Yazdığım son iki üç cümleyi  okuyup``..ya biz otelleri bedava satıyoruz..´´ diye düsünmeyelim. Onlarda ve bizde cok farklı olan bir konu var: Ülke imaji cok iyi ve personel maaşları cok daha yüksek...

Bir kere 8 saat çalışıyorlar. 60 yaşında garson veya oda temizlikcisi gördügünüzde şaşırmayın.  İnsanca yaşayabilecekleri gibi bir gelire sahil olduklarından, o yaşa kadar bu işte çalışabiliyorlar. Tabii orada da cok cok iyi kazandıkları söylenemez ama en azindan bizim ülkemizdeki gibi bir sömürü yok. Ülkemizde oteller diger ülkelere göre daha ucuza satılıyorsa, bu, personelin, özellikle de genç personelin agir sartlarda ve uzun saatler calistirilmasi sayesinde oluyor. Yine ülkemizde her yaz gittigim isletmelerde gözlemledigim ve konusup bilgi aldigim kadariyla 12 saatten daha az çalışan az, hatta orta ve küçük ölcekli yerlerde haftanın her günü 14-15 saatlik çalışmalar istisna degil (özellikle de alt kademe personel ve otobüs söförleri). Çogu artık yorgunluga ve kaderine razi olmuş, şikayet edecek durumda bile degil.

Bir diger önemli fark da ülke imajimizla ilgili. Yıllardır Türkiye’ye turist gönderirim, gercek şu ki, Türkiye’deki fiyat/hizmet kalitesi cok yüksek ve otellerimiz cok modern olmasa, Ispanya ile, Italya ile ayni olsa, bir çok turist ülkemizi tercih etmez, Italya’ya, Ispanya’ya gider. Çünkü bu ülkeler  otelin dışında da turistik altyapıyı kurmuşlar, insanlar rahatlikla dışarı çıkıyor, bisiklet kullaniyor, bir yandan meydanda restore edilmis, balkonlari cicek dolu evlere bakip, diger yanda kahvesini yudumluyor, keyifle müzigini dinliyor.
Mesela ülke imajini da isin icine katiyor, ``Itailan life style´´, turistin hosuna gidiyor. Ülkemizin bu konuda henüz cok eksigi bulunmakla beraber turizmde geldigimiz nokta da bence cok büyük bir basarıdır, yeter ki rehavete kapilmayalim, hataların, eksiklerin üzerinde duralım.

Asagidaki satirlarda La Gomera adasina da deginecegim ama önce Teneriffa adasinda kuzeyde ve güneyde olmak üzere görmeye deger birkac seyi siralayalim ama önce uyarayim.. Adada yollar cok tepelik ve virajli, her yerde manzara noktalari mevcut (Mirador), buralardan gecerken agir gecin, durma yeri vardsa durup manzaranin keyfini cikarin derim.;

Kuzeyde:

• Puerto de la Cruz kasabasi
• Puerto de la Cruz'un 2-3 km dogusunda, kayaliklar arasinda el Bolullo kumsali (siyah kum), mutlaka görün. Söförlügünüz iyi degilse tepedeki Restaurante Bolullo Beach'in park yerinde durun, kalan bölümü (yaklasik 20 dk.) yürüyerek inin. Dar yollarla sorunum yok diyorsaniz Chiringuito Bolullo Beach isimli cafeye kadar arabayla gidip orada 3.-€ karsiliginda park edebilirsiniz.
• Bizim cok hosumuza gitti: Cafe Mirador ve tepesi, mutlaka cikin.. Navigasyona Cafe Mirador verin, asagida park yerleri cok.. Burada tepeye tirmanabilir, manzaranin keyfini cikarabilir, dönüste Cafe Mirador veya Meson el Monasterio restoraninda birseyler yiyebilirsiniz..Cafe Mirador'da manzara, restoranda bahce cok güzel..
• Orotava vadisindeki La Orotava kasabasi, sessiz sakin, kücük bir yer, vaktiniz bol ise gidin..
• Mutlaka görülmesi gereken Playas Las Teresitas plaji ve tepedeki manzara noktasi), sari kum, yapay ama cok ilginc bir plaj, haritadan bakin derim!
• Icod de los Vinos kasabasindaki Drogo Milenario isimli 1000 yasindaki Ejderha agaci ve kasabanin ici.
• Garachico kasabasini gezin ve Kiosko Plaza La Libertad isimli cafe'de kahve keyfi yapin (oradaki suratsiz garson hala oradaysa, benden selam söyleyin :-) )

Adanin ortasinda;

• Mutlaka gidilmesi gereken Teide dagi, sanki ayda geziyormus gibi olacaksiniz. Daga cikan teleferige de binebilirsiniz (Teleferico del Teide, 25.-€) eger calisiyorsa! rüzgar olunca calismiyor cünkü. Bir de hemen birkac km güneyindeki Roques de Garcia kayaliklarini mutlaka gezin.
• Mirador de las Narices del Teide manzara noktasi (Mirador= manzara noktasi)

Adanin bati ve güneyinde:

• Adanin batisindaki Los Gigantes kayalik manzarasi (bkz: El Mirador Archipengue manzara noktasi). Los Gigantes kasabasinda pek bir olay yok. Ancak bot turu yapacaksaniz ilginc olabilir ama o bot turunu güneyde de yapabiliyorsunuz)

• Masca isimli mini bir köy ve onun vadisi var, arabayla gittik ama anormal bir dar dag yolu, belki 100 tane viraj var, aynalari kapatarak geciyorsunuz.. gidecekseniz bile önce yola bakin sonra karar verin. Bazi bot turlari bu Masca Vadisinin deniz kenarinada ki sahiline de ugruyor, bilginiz olsun. Ucakta tanistigimiz bir alman kadin burada yürüyüs yapmis, rehber yolu sasirmis, 10 saat sonunda helikopterle kurtarildilar, o derece zor bir bölge!!

• Adanin güneyi kitle turizmine uygun, buralarda Playa El Fanabe plaji ve onun kuzeyindeki Costa Adeje bölgesi daha kaliteli ve pahali otellerin oldugu bölge. Puerto de Colon ile Los Cristianos arasindaki bölge ise daha cok ingiliz agirlikli (hollandali, alman ve iskandinav da cok) kitle turizmi merkezleri..

• Güneyde Los Cristianos veya Puerto de Colon limani cikisli yunus ve balina izleme bot turlari mevcut.. Biz iki saatlik olani yaptik, yeterli oldu,  gercekten hayvanlari dogal ortaminda izlemek cok ilginc.. 2 saat icinde iki kez yunuslara, iki kez de pilot balinalara denk geldik (2 saatlik tur 25.-€).. Beslemek, yiyecek atmak yok, hayvanlari tamamen dogal ortaminda izliyorsunuz, cok ilginc.. Tenerifa adadinin bati kiyilari bu hayvanlarin dogal yasam ve beslenme alani, o yüzden su yüzüne cikip botlarin yakinda yüzüyorlar..

• Aquapark sevenler 35.-€ vermeyi göze aliyorsa Siam Park isimli cok güzel bir Aquapark var, bir gününüzü burada gecirebilirsiniz..

AVM severler icin:

Kuzeyde, Puerto de la Cruz'da Centro Commercial La Villa

Playas De Las Americas bölgesinde Centro Commercial (C.C.) Siam Mall (Siam Park'in yaninda)

Los Cristianos'ta C.C Parque Santiago 6 (kücük bir AVM)

Costa Adeje'de C.C. Plaza Del Duque (en lüksü bu AVM!)

Dag Yürüyüscüleri icin:

Adada 50 civarinda trekking ve dag yürüyüsü rotasi var.. Bunlarin cogu kuzeyde ve özellikle kuzey dogudaki ANAGA milli parkinda.. Özellikle önerecegim bir tur var, o da Vilaflor köyünden baslayip yine orada biten yaklasik 13 km'lik yürüyüs rotasi (Bkz: Paisaje Lunar). Bu bölgede bizim Kapadokya'dakine benzer peri bacalari ve ayin yüzeyini andiran kaya formasyonlari var, cok ilgincmis ama bizim zaman yetmedi, yapamadik..

LA GOMERA Adasi:

Biraz da La Gomera adası'na deginecek olursak; bu ada çok daha küçük, Tenerife’nin batisinda yer alıyor. Los Cristianos’ tan kalkan feribotlarla yaklaşık 1 saatlik bir yolculukla San Sebastian de la Gomera’ya ulaşılabiliyor. Burada sizi bozulmamış nefis bir doga bekliyor. Yolculuk öncesinde mümkünse mide bulantisi hapi icmek gerekiyor.

La Gomera‘da daha cok eko turizm yapiliyor, sadece bir iki yerde kücük plajlar var, burasi doga severlerin gözde bir adası,... Yollar cok virajli ama gıcır gıcır asfalt, hepsi de AB fonlariyla yapılmış. Adanın orta bölgeleri ormanlarla kapli Garajonay Milli Parki, burada cok cesit bitki örtüsü bulunuyor.  Diger yerler kuru, gözümün alışık olmadığı bir manzaraydi, bana cok etkileyici geldi. Aslinda kuru bir dogal bitki örtüsü mevcut ama sonra bir anda vahadaki gibi bir palmiye kümesi cikiveriyor karsiniza. Bazi yerlerde de daglarin üstü bile palmiyelerle kapliydi. Hele hele adanin bati kiyisindaki Valle Gran Rey bölgesine ulasinca, vadinin icinden gecerek cok ilginc bir sahil kasabasina geliniyor ki harika bir yerdi. Burada kücük oteller de mevcut.
Yemekler konusuna deginecek olursak, tüm Ispanya‘da oldugu gibi burada da yemekler beni cezbetmedi. Paella denen büyük tavalarda yapilan, sebzeli, etli, karidesli  pilavlari en meshur yemekleri. Gazpacho denilen soguk icilen domates corbalari da meshur ama o da beni kesmedi, soguk domates suyu gibi bisey. Ama kücük, firinda pisirdikleri patatesleri güzel, bunu iki farkli sosla yiyorlar, soslar kirmizi ve yesil, isimleri Mojo Picon ve Mojo Rojo.Tavsiye ederim.

Deniz ürünleri cok ama ben yemedigim icin birsey diyemeyecegim, ama sardalya, uskumru vb. tarzi balik tavsiye etmem, izgara olmasina ragmen tuzlu balik tadi var. Bizim alistiginiz tat yok.

Son olarak sizlerle paylasmak istedigim konu ise şu: Orada bizleri gezdiren –birbirini tanımayan- farklı rehberlerle konuşma imkanı buldum, hepsi de Türkiye’nin güney bölgelerinde görev yapmıslar, cok da sevmisler ama hepsinin de istisnasiz üzerinde durdugu konu hanutcular oldu. Özellikle de Almanca bilen, zamaninda Almanya’da yasamis, sonra oradan atilmis veya kendi istegiyle dönmüs dükkan saticilarinin, hanutcularin turizmimize cok zarar verdiginden bahsettiler. Turisti zorla içeri cekmeye çalışan, çiftlere laf atip, ``sen istersen git, karın kalsin´´ türden igrenc satasmalarin turistlerin en cok sikayet ettikleri konular oldugunu söylediler. Bu konuda daha cok cesitli örnekler de verdiler ki hepsi de benim de gözümle görüp sahit oldugum türdendi, kendilerine malesef hak verdim.
Umarim Tenerife ve La Gomera ile ilgili bilgiler hosunuza gitmistir.Bu iki ada ile ilgili resimlere alt bölümde bakabilirsiniz.

Bu yaziyi Facebook veya Twitter'de paylasmak istiyorum
 

Diger Gezi Yazilarini okumak istiyorum

      Diger gezi yazilarini okumak istiyorum

Ercan Toprakyaran
www.www.tuerkei-urlaub-reisen.de / Almanya